Ինչի՞ կարժանանանք մենք, երբ Քրիստոս գա․Ավագ Երեքշաբթի

Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին Մեծ Պահքի վերջին շաբաթն անվանում է Ավագ շաբաթ, որը խորհրդանշում է Մեր Տեր և Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի երկրային կյանքի վերջին շաբաթը։ Այժմ մենք՝ քրիստոնյաներս գտնվում ենք հենց այդ շրջանում, և ամեն օր հիշատակում Քրիստոսի կյանքի վերջին օրերից մի կարևոր դրվագ։

Այսօր Ավագ երեքշաբթի է։ Оրվա խորհուրդը ներկայացնում է «Տասը կույսերի» առակը (Մատթ. 25:1-13), որը հորդորում է նմանվել իմաստուն կույսերին և մշտապես պատրաստ լինել Տիրոջ հրաշափառ Գալստյանը: 

Առակում պատմվում է հետևյալը։ Հինգ իմաստուն և հինգ հիմար կույսերի մասին է, ովքեր լապտերներով գնում էին փեսային դիմավորելու: Հինգ իմաստունները լապտերների հետ լրացուցիչ ձեթ վերցրեցին, իսկ հիմարները` ոչ: Երբ փեսային դիմավորելու ժամանակը եկավ, լապտերների ձեթը վերջացել էր, և նրանք, ովքեր ձեթ չէին վերցրել իրենց հետ, վերադարձան ձեթ գնելու: Այդ ժամանակ փեսան եկավ, և ովքեր պատրաստ էին, նրա հետ հարսանիքի սրահ մտան:

Երբ հիմար կույսերը եկան, խնդրեցին բացել դուռը, Փեսան  պատասխանեց, որ նրանց չի ճանաչում՝ հավելելով. «Արթո՛ւն կացեք, որովհետև չգիտեք ո՛չ օրը և ո՛չ էլ ժամը» (Մատթեոս 25։13)։

Այս առակում հիշատակվող տասը կույսերը հենց այնպես չեն ընտրված, այլ խորհրդանշում են բոլոր հավատացյալներին։ Նրանց մեջ կան թե՛ արդարներ, թե՛ անիրավներ։ Նրանք, ովքեր Փեսայի հետ ներս մտան, արդարներն են, իսկ նրանք, ովքեր չունեցան այդ բախտը՝ անիրավները։

Հինգ իմաստուն կույսերն իրենց կյանքով ու գործով էին արժանացել Փեսայի ներկայությանը, որ այս առակում խորհրդանշում է Քրիստոսին՝ Աստվածորդուն, իսկ հինգ հիմար կույսերը, վառ չպահելով լապտերը, արժանի չդարձան Փեսայի ներկայությանը։

Հիմար կույսերն առակում վերցրին լապտերները, բայց ոչ ձեթը, ինչը խորհրդանշում է մարդու մարմինն առանց բարի գործերի: Թեև նրանք էլ արհամարհել էին հաճույքները, հրաժարվել աշխարհից, սակայն յուղ՝ ողորմություն չունեին, ուստի և Երկնքի արքայության դուռը փակվեց նրանց առջև, արժանացան Աստծո մերժմանը. «Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, որ ձեզ չեմ ճանաչում» (Մատթեոս 25:12): Չէ՞ որ մարմինն առանց բարի գործերի մեռած է։

Տասը կույսերի առակը կարծես ևս մեկ առիթ լինի Մեծ Պահքի այս վերջին օրերին, որպեսզի հոգևոր արթնություն ունենանք։ Տիրոջ Գալստյան մասին ամենքս էլ գիտենք, սակայն երբեմն-երբեմն մեր գործերով կարծես ցույց ենք տալիս, թե մոռացել ենք այդ մասին։ Մեր հոգևոր խորը քնի մեջ է, որ գործում ենք Աստծուն ոչ հաճելի արարքներ՝ չգիտակցելով, որ դրանք մեզ կարող են խոչընդոտել Քրիստոսի հետ հանդիպման հնարավորությանը։ Մենք էլ երբեմն հինգ հիմար կույսերի պես ենք վրավում՝ լապտերի մեջ լցվող ձեթի մասին մոռանալով։ Սակայն Քրիստոս հորդորում է․ «Արթո՛ւն կացեք»։ Անսա՛նք Տիրոջ այս հորդորին, վա՛ռ պահենք մեր հավատքի լապտերը և սպասենք, քանզի իսկապես ոչ ոք չգիտի, թե երբ է Գալուստը։ Բայց մենք մեր ամենօրյա գործերով կարող ենք ստեղծել այնպիսի աշխարհ, որը լի կլինի հավատով, երբ Նա գա։

Ավագ երեքշաբթի օրը եկեղեցում կատարվող Երեկոյան ժամերգության ընթացքում ընթերցվում է Տասը կույսերի առակը։ Եկեղեցու ատյան դուրս եկած տասը մանուկներից  հինգի ձեռքում կան  վառվող մոմեր, որոնք խորհրդանշում են հինգ իմաստուն կույսերին, իսկ մյուս հինգի ձեռքում՝ հանգած մոմեր, որոնք խորհրդանշում են հինգ հիմար կույսերին։

Տասը կույսերի առակը
Մատթեոս 25։1-13

 «Այն ժամանակ երկնքի արքայությունը պիտի նմանեցվի տասը կույսերի, որոնք իրենց լապտերներն առած`փեսային և հարսին դիմավորելու ելան: Նրանցից հինգը հիմար էին, իսկ հինգը` իմաստուն: Հիմարները լապտերներն առան, բայց իրենց հետ պահեստի ձեթ չվերցրեցին: Իսկ իմաստուններն իրենց լապտերների հետ միասին ամաններով ձեթ վերցրեցին: Եվ երբ փեսան ուշացավ, ամենքն էլ նիրհեցին ու քուն մտան: Եվ կեսգիշերին ձայն լսվեց` ահա´ փեսան գալիս է, նրան դիմավորելու ելե´ք: Այն ժամանակ բոլոր կույսերը վեր կացան և իրենց լապտերները կարգի բերեցին: Հիմարներն իմաստուններին ասացին. «Ձեր այդ յուղից տվե´ք մեզ, որովհետև ահա մեր լապտերները հանգչում են»: Իմաստունները պատասխան տվեցին և ասացին. «Գուցե թե´ մեզ և թե´ ձեզ չբավականացնի, ուստի գնացե´ք վաճառողների մոտ և ձեզ համար գնեցե´ք»: Երբ նրանք գնացին, որ գնեն, փեսան եկավ, և ովքեր պատրաստ էին, նրա հետ հարսանիքի սրահը մտան, ու դուռը փակվեց: Հետո եկան մյուս կույսերն էլ ու ասացին. «Տե´ր, տե´ր, բա´ց արա»: Նա պատասխան տվեց և ասաց. «Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, որ ձեզ