Հեղինակ՝ երջանկահիշատակ Կրոնիդ (Լյուբիմով) վարդապետ
Հանցագործներին Սիբիր ուղեկցող մի կապիտան մի օր պատմեց իր պատմությունը Ավետարանի փրկարար զորությամբ հարբեցողության կործանարար ախտից ձերբազատվելու մասին.
«Երիտասարդ տարիքից ի վեր ծառայել եմ բանակում: Հրամանատարությունն ինձ սիրում էր, քանի որ օրինակելի և կարգապահ սպա էի: Դժբախտաբար, ժամանակի ընթացքում ընկերներիս հետ հաճախակի խնջույքներին գինի խմելու արատավոր սովորություն ձեռք բերեցի, և դա աստիճանաբար վերածվեց հարբեցողության: Երբ չէի խմում, կարգապահ սպա էի, իսկ երբ խմում էի՝ շաբաթներով ծառայությունից բացակայում էի: Ինձ բավական երկար հանդուրժեցին, ի վերջո, հարբած վիճակում հրամանատարությանը կոպտելու պատճառով, սպայական աստիճանից զրկեցին՝ դարձնելով շարքային զինվոր և տեղափոխելով կայազոր: Նաև զգուշացրեցին, որ խմիչքից չհրաժարվելու և նույն ոգով շարունակելու դեպքում խստագույնս կպատժվեի: Անգամ այդ աննպաստ վիճակում ոչ մի կերպ չէի կարողանում թողնել խմելը՝ որքան էլ ջանքեր թափեի և անգամ բուժվեի: Հրամանատարությունը մտադիր էր ինձ ուղարկել կալանավորների վաշտ: Լսելով այդ մասին՝ չգիտեի՝ ինչ անել:
Մի օր մտախոհ նստած էի զորանոցում, երբ եկավ մի վանական՝ եկեղեցու օգտին հանգանակության նպատակով: Զինվորները նվիրաբերեցին որոշ գումարներ՝ ով ինչքան կարող էր: Վանականը մոտեցավ ինձ և հարցրեց.
- Ինչո՞ւ ես այդքան տխուր:
Պատմեցի նրան իմ վիշտը: Վանականը կարեկցանքով լսեց ինձ և ասաց.
- Ճիշտ նույն բանը տեղի է ունեցել եղբորս հետ, և ահա թե ինչն է օգնել նրան. նրա խոստովանահայրը Ավետարան էր տվել և խիստ պատվիրել, որ երբ խմելու ցանկություն առաջանար, նա անհապաղ բացեր Ավետարանն ու մի գլուխ կարդար: Եթե խմելու ցանկությունը չմարեր, ապա պիտի կարդար հաջորդ գլուխը: Եղբայրս սկսեց այդպես անել, և կարճ ժամանակ անց հարբեցության կիրքն անհետացավ: Ահա արդեն տասնհինգ տարի է, ինչ մեկ կաթիլ անգամ չի խմել: Դու էլ այդպես արա, և արդյունքը կտեսնես: Ես մի Ավետարան ունեմ, այն կբերեմ քեզ:
Լսելով նրան՝ ասացի.
- Ինչպե՞ս պիտի օգնի Ավետարանը, եթե բոլոր ջանքերս անօգուտ են, անգամ դեղերը չեն օգնել:
Դա ասացի, որովհետև երբեք Ավետարան չէի ընթերցել:
- Այդպես մի ասա, հավատացնում եմ, որ Ավետարանի ընթերցումը քեզ համար օգտակար կլինի, - շարունակեց վանականը:
Հաջորդ օրը վանականը բերեց Ավետարանը: Իսկույն բացեցի այն, թերթեցի, մի քիչ ընթերցեցի և ասացի.
- Չեմ վերցնի Ավետարանը, ոչինչ չեմ հասկանում, սովոր չեմ հոգևոր գրականություն ընթերցել:
Վանականը շարունակեց համոզել, որ Ավետարանի խոսքերն ինքնին բարերար ազդեցություն ունեն, քանի որ Ավետարանում գրված է այն, ինչ մեր Տեր Աստված է ասել: Կարևոր չէ հասկանալ գրվածը, պետք է միայն ջանասիրաբար ընթերցել: Սրբերից մեկն ասել է, թե եթե անգամ չես հասկանում Տեր Աստծո խոսքերը, ապա չարքերը հասկանում են, թե ինչ ես ընթերցում, և դողում են. չէ՞ որ հատկապես մեր թշնամին՝ սատանան է ջանում մեզ դրդել հարբեցողության:
Վանականից վերցրեցի Ավետարանն ու դրեցի սնդուկիս մեջ՝ շուտով մոռանալով դրա մասին:
Որոշ ժամանակ անց խմելու անհագ ցանկություն առաջացավ: Իսկույն բացեցի սնդուկը՝ գումար վերցնելու, որպեսզի գնամ խմելու: Սնդուկը բացելուն պես առաջինն աչքիս ընկավ Ավետարանը, և անմիջապես հիշեցի վանականի ասածները: Բացեցի Ավետարանն ու սկսեցի կարդալ Մատթեոսի Ավետարանի առաջին գլուխը: Կարդացի մինչև վերջ, ոչինչ չհասկացա, սակայն մտաբերեցի վանականի խոսքերը, թե Ավետարանում գրված է այն, ինչ Տեր Աստված է ասել: Կարդացի հաջորդ գլուխը, փոքր-ինչ հասկանալի դարձավ: Որոշեցի կարդալ նաև երրորդ գլուխը: Սկսելուն պես զորանոցում հնչեց զանգը, որը հրահանգում էր պառկել: Դա նշանակում էր, որ արդեն չի կարելի զորանոցից դուրս գալ, և ես ստիպված մնացի: Առավոտյան արթնանալով և որոշելով գնալ խմելու՝ մտածեցի. միգուցե մի գլուխ կարդամ և տեսնեմ, թե ինչ կլինի: Կարդացի և չգնացի գինի խմելու: Քիչ անց կրկին խմելու ցանկություն առաջացավ, շարունակեցի կարդալ, և վիճակս թեթևացավ: Դա ինձ ոգևորեց. ամեն անգամ խմելու ցանկություն առաջանալիս սկսեցի ընթերցել Ավետարանը: Ընթերցանությունը գնալով ավելի հեշտանում էր: Վերջապես, երբ ավարտեցի չորս Ավետարանների ընթերցանությունը, խմելու ցանկությունն իսպառ վերացավ, և ես հրաժարվեցի խմիչքից: Ահա արդեն քսան տարի է, ինչ ոչ մի տեսակ ոգելից խմիչք չեմ խմում: Այդ փոփոխությունը բոլորին զարմացնում է: Վերջին երեք տարվա ընթացքում ինձ կրկին սպայի կոչում շնորհեցին, դրան հետևեցին այլ կոչումներ, ի վերջո ինձ կարգեցին հրամանատար: Ամուսնացա. փառք Տիրոջը, բարի կին ունեմ, մենք շատ երջանիկ ենք, հնարավորության սահմաններում օգնում ենք աղքատներին: Այն պահից ի վեր, ինչ հրաժարվեցի խմիչքից, երդվեցի ամեն օր ընթերցել Ավետարանը»:
(Աղբյուր՝ «Խոստովանողների անկեղծ պատմություններն իրենց խոստովանահորը»: Սերգիև Պոսադ, «ТСЛ» հրատարակչություն, էջ 32-35):
Միշտ ընթերցենք Ավետարանը՝ այդ հրաշագործ և փրկարար գիրքը: Մեղրը քաղցր է, սակայն մեր Տեր Աստծո՝ Ավետարանում գրված խոսքը, անհամեմատ ավելի քաղցր է:
«Որքան քաղցր են քո խոսքերն իմ քիմքին՝ ավելի քաղցր, քան մեղրն իմ բերանին» (Սղմ. 118:103).
Ռուսերենից թարգմանեց Լարիսա Նավասարդյանը